Σε Ερώτηση προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προέβη η Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Λασιθίου, κα Κατερίνα Σπυριδάκη, αναφορικά με τη διαχείριση και την αντιμετώπιση της ανεξέλεγκτης απόρριψης τόσο των κενών συσκευασιών φυτοπροστασίας όσο και των γεωργικών αποβλήτων. Στην εν λόγω Κοινοβουλευτική πρωτοβουλία της κας Σπυριδάκη συνυπογραφούν οι παρακάτω Βουλευτές: οι δύο συνυπεύθυνοι του Κοινοβουλευτικού Τομέα της Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κα Χριστίνα Σταρακά – Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας και ο κ. Μανόλης Χνάρης – Βουλευτής Ρεθύμνης, και ο κ. Μανώλης Χτιστοδουλάκης – Βουλευτής Α΄ Ανατολικής Αττικής και Τομεάρχης Περιβάλλοντος.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
ΠΡΟΣ: τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη
τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Λευτέρη Αυγενάκη
ΘΕΜΑ: « Άμεση Ανάγκη Αποτελεσματικής Διαχείρισης και Αντιμετώπισης της Ανεξέλεγκτης Απόρριψης Κενών Συσκευασιών Φυτοπροστασίας »
Κύριοι Υπουργοί,
Το μείζον πρόβλημα της ανεξέλεγκτης και ακατάλληλης απόρριψης κενών πλαστικών συσκευασιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΦΠΠ) έχει άμεσες και βλαβερές επιπτώσεις στο περιβάλλον, το οικοσύστημα, τη δημόσια υγεία και στην ποιότητα ζωής των πολιτών της Ιεράπετρας. Η Ιεράπετρα με πάνω από 20.000 στρέμματα θερμοκηπίων, και ενόψει της έναρξης της θερινής κηπευτικής περιόδου, έρχεται κάθε χρόνο αντιμέτωπη με το εν λόγω ζήτημα για το οποίο υπάρχει μία χρόνια έλλειψη θεσμικού πλαισίου για την διαχείριση και την αντιμετώπιση του προβλήματος. Τόσο ο αγροδιατροφικός τομέας, όσο και η ίδια η κοινωνία ασκούν πιέσεις και απαιτούν μία βιώσιμη και ασφαλή διαχείριση των συσκευασιών ΦΠΠ, όχι μόνο σε τοπικό αλλά σε Πανελλαδικό επίπεδο
Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» μερικές φορές καταλήγει να γίνεται πανάκια από την Κυβέρνηση, η οποία προτιμάει να καλύπτει την κυβερνητική της ανεπάρκεια, την προχειρότητα και την παντελή έλλειψη ετοιμότητας και σχεδιασμού πίσω από την έννοια της ατομικής ευθύνης. Τέτοιου είδους τακτικές – διότι περί τακτικής πρόκειται – οδηγούν τους πολίτες σε επιβλαβείς πρακτικές απόρριψης, με άμεσους και σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία, το χερσαίο περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα.
11 ολόκληρα χρόνια έχουν περάσει από τη δημοσίευση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης ΚΥΑ 8197/90920/2013-(ΦΕΚ 1883/Β’ 1.8.2013) και δεν έχει ακόμα θεσμοθετηθεί το πλαίσιο λειτουργίας ενός συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης κενών συσκευασιών για τα Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα (ΦΠΠ). Αξίζει να σημειωθεί πάντως, βάσει πρόσφατων δημοσιευμάτων, πως τόσο ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γιώργος Στρατάκος, όσο και ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης και Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Μανώλης Γραφάκος, είχαν προβεί σε δημόσιες δεσμεύσεις για την άμεση ολοκλήρωση της διαμόρφωσης του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου που θα αποσαφηνίζει τις διαδικασίες ανακύκλωσης των συσκευασιών που έχουν χρησιμοποιηθεί για προϊόντα φυτοπροστασίας.
Μέχρι τώρα οι όποιες προσπάθειες έχουν γίνει έχουν προβεί άκαρπες, τόσο λόγω της εθελοντικής συμμετοχής, όσο και των αντιδράσεων στον προτεινόμενο σχεδιασμό. Πολλά είναι τα παραδείγματα πιλοτικών δράσεων, που έλαβαν χώρα σε Δήμους τα προηγούμενα έτη και τα οποία δεν συνεχίστηκαν λόγω χαμηλής συμμετοχής βάσει των φιλόδοξων στόχων που έχουν τεθεί για την ανακύκλωση του 22,5% όπως ορίζει το Άρθρο 82 του ν. 4819/2021 – ΦΕΚ 129/Α’ 23.07.2021 (τροποποίηση του ν. 2939/2001 – ΦΕΚ 179/Α’ 6.08.2001). Επίσης από τα παραπάνω και κατά την συνεργασία που υπήρξε με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) στο πιλοτικό Πρόγραμμα «Συλλογής Πλαστικών Κενών Φιαλών
ΦΠΠ», το οποίο ξεκίνησε το 2013, αναδείχθηκε περαιτέρω η ανάγκη δημιουργίας ενός ξεχωριστού νέου ρεύματος για τις πρωτογενείς συσκευασίες.
Στα παραπάνω προβλήματα έρχονται να προστεθούν και οι τεράστιοι όγκοι αγροτικών πλαστικών, κυρίως φιλμ επικάλυψης και πλαστικών θερμοκηπιακών πλαστικών, τα οποία ο Δήμος δεν μπορεί να τα διαχειριστεί, καθώς πρέπει να ακολουθηθεί η εναλλακτική διαχείριση και για τα οποία επίσης εκκρεμεί η λήψη νομοθετικού πλαισίου, με αποτέλεσμα οι αγρότες να τα διαχειρίζονται μόνοι τους. Σε αυτό θα πρέπει να σημειωθεί πως οι αγρότες οφείλουν να διανύσουν μία χιλιομετρική απόσταση, η οποία συνεπάγεται κόστη μεταφοράς, για να μεταφέρουν τους όγκους των αγροτικών πλαστικών – εκτός όμως των νάιλον απολύμανσης – και να πληρώσουν ένα παράβολο για την απόρριψη. Επιπρόσθετα, προβλήματα εντοπίζονται και σε περιπτώσεις όπου τα ΦΠΠ έχουν λήξει ή έχουν καταργηθεί ή ανακληθεί, καθώς δεν υπάρχει επίσημος φορέας διαχείρισης, συλλογής και απόρριψης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η ενημέρωση των παραγωγών, των δικτύων λιανικής και των εταιρειών παραγωγής ΦΠΠ, και η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός φορέα διαχείρισης είναι δύο βασικές προκλήσεις στις οποίες η Πολιτεία οφείλει να απαντήσει.
Δεδομένου ότι το ζήτημα της ανεξέλεγκτης απόρριψης των κενών πλαστικών συσκευασιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΦΠΠ) αποτελεί μία μεγάλη εστία ρύπανσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος και του οικοσυστήματος, με απειλή για τη δημόσια υγεία,
Δεδομένου ότι η Πολιτεία δεν έχει μεριμνήσει έως τώρα για τη θεσμοθέτηση ενός αρμόδιου φορέα ανακύκλωσης των κενών πλαστικών συσκευασιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΦΠΠ),
Δεδομένου ότι το κόστος μεταφοράς και απόρριψης των αγροτικών πλαστικών δεν μπορεί να το επωμιστούν μόνο οι παραγωγοί-αγρότες,
Ερωτάσθε κκ. Υπουργοί,
1. Γιατί παρά τις δημόσιες δεσμεύσεις και την πολυετή καθυστέρηση, δεν έχει προχωρήσει η διαδικασία έγκρισης λειτουργίας ενός ξεχωριστού φορέα ανακύκλωσης;
2. Τι μέτρα μπορούν να ληφθούν για την καταπολέμηση τόσο της ανεξέλεγκτης απόρριψης αλλά και της λανθασμένης απόρριψης των κενών συσκευασιών, στους μπλε κάδους για την ανακύκλωση συσκευασιών;
3. Με ποιον τρόπο προτίθεστε να δώσετε λύση στο μείζον πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι ;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Σπυριδάκη Αικατερίνη
Σταρακά Χριστίνα
Χνάρης Εμμανουήλ
Χριστοδουλάκης Εμμανουήλ